توکن غیرمثلی یا ان اف تی NFT چیست؟ | NON-FUNGIBLE TOKEN

ان اف تی | NFT مخفف کلمه (Non–fungible token) است که به معنای توکن غیر قابل تعویض یا توکن غیرمثلی می باشد. NFTها از همان فناوری بلاک چینی استفاده می کنند که به ارزهای دیجیتال قدرت می دهد، اما آنها یک ارز نیستند.

ان اف تی یک دارایی منحصر به فرد دیجیتال است که نشان دهنده مالکیت آیتم های دنیای واقعی مانند هنر، کلیپ های ویدئویی، قطعات موسیقی و یا کالای منحصر به فرد، توییت‌ها، یک آیتم در بازی، اقلام کلکسیونی، عناصر و کاراکتر‌های بازی، یا املاک مجازی و… است.

دارایی مثلی در مقابل دارایی غیرمثلی | NFT VS FT

اجازه بدهید با یک مثال تفاوت دارایی های مثلی (Fungible tokens) و غیرمثلی (Non-fungible tokens) را برای شما روشن کنم:

اگر شما یک تراول 50 هزار تومنی نو داشته باشید ارزش آن با یک تراول چروک کهنه یکی است و شما می توانید این تراول را با هر تراول 50 هزارتومانی دیگر تعویض کنید بدون اینکه ارزش آن کم شود. یا درصورتی که شما از دوست خود یک تراول 50 هزار تومانی قرض بگیرید و خرج کنید، در هنگام پس دادن قرض خود حتی با وجود اینکه اسکناس تراول شما تغییر کرده ولی به دلیل ارزش ثابت آن توسط دوست شما پذیرفته می شود. به این نوع دارایی ها که از لحاظ ارزشی دقیقاً مشابه هم دیگر هستند دارایی های مثلی یا Fungible tokens می گویند.

در مقابل دارایی های غیرمثلی یا Non-fungible tokens کاملاً برعکس هستند، اگر دوست شما گوشی همراه، لپ تاپ، ماشین، ویلا یا … از شما امانت بگیرد، شما انتظار دارید دقیقاً همان دارایی را که به او داده اید، به شما برگرداند.

یک مثال ملموس تر برای درک دارایی های غیرمثلی نقاشی رنگ روغن دختر مصری اثر استاد کمال‌المُلک است، که نمونه یک دارایی کاملاً غیرمثلی می باشد، به نظر شما امکان مبادله این تابلو با هر تابلوی نقاشی دیگه ای وجود دارد!؟ مسلماً خیر و این موضوع، این دارایی را کاملاً غیرمثلی می کند.

ان اف تی ها، توکن‌های مبتنی بر بلاک چین هستند که می‌توانند حامل حق مالکیت دیجیتال نسبت به دارایی‌های منحصر به‌ فرد و کمیابی مانند آثار هنری باشند.

NFTها دارایی‌های «بی‌نظیر» در دنیای دیجیتال هستند که می‌توان آن‌ها را مانند هر ملک دیگری خرید و فروش کرد، اما شکل ملموسی ندارد. به‌طور کلی می‌توان گفت هر چیزی که ابزار مبادله نباشد، غیرمثلی است.

توکن های دیجیتال را می توان به عنوان گواهی مالکیت دارایی های مجازی یا فیزیکی در نظر گرفت. زمانی که فایل های دیجیتالی می توانند آزادانه در اینترنت به اشتراک گذاشته شوند، انحصار پذیری غیرممکن است. اما کلکسیونرها خواهان چیزی هستند که با داشتن ادعای انحصاری در مورد یک اثر هنری همراه است. اینجا جایی است که NFT ها جای می گیرند.

توکن‌های غیرمثلی روی بلاک چین ذخیره می‌شوند؛ توکن‌های غیرمثلی مانند ارزهای دیجیتال معمولی (بیت کوین، اتریوم و …) روی کیف پول‌های دیجیتال ذخیره و منتقل می‌شوند و مالکیت یک NFT به فرد دارنده کیف پول (کلید خصوصی) تعلق دارد. با این حال، این توکن‌ها سه ویژگی مهم دارند که آنها را از ارزهای دیجیتال دیگر متمایز می‌کند که دارای ویژگی‌های زیر هستند:

• غیرقابل تقسیم‌: نمی‌توان فقط بخشی از یک توکن غیرمثلی را خرید و یا به فروش رساند.
• نابودنشدنی: توکن‌های غیرمثلی را نمی‌توان از بین برد یا حذف کرد.
• تغییرناپذیر: پس‌ از آن که اطلاعات مربوط به یک توکن غیرمثلی ذخیره شد، دیگر نمی‌توان این اطلاعات را تغییر داد.
• قابل راستی‌آزمایی: از آنجا که توکن‌های غیرمثلی در بلاک چین‌های عمومی ذخیره می‌شوند، هرکسی در هر زمانی به‌راحتی می‌تواند اصالت و مالکیت آنها را بررسی کند.

از آنجا که هر یک از این اقلام بر اساس ویژگی‌های ذاتی‌شان مانند خالق اثر یا میزان کمیاب‌ بودن دارای ارزشی متمایز هستند، توکن‌های غیرمثلی را نمی‌توان مانند اتر یا دلار آمریکا با یک توکن دیگر مبادله کرد. به‌عنوان مثال، یک کارت بیس‌بال دیجیتال را نمی‌توانید به‌صورت یک‌به‌یک با یک قطعه زمین مجازی تعویض کنید؛ چرا که آنها دو دارایی کاملاً متفاوت هستند. از این گذشته، ممکن است کارت بیس‌بال دیجیتال جز یک مجموعه بسیار نادر باشد و قطعه زمین مجازی در یک منطقه دور قرار گرفته باشد.

ان اف تی ها NFT برای چه مواردی کاربرد دارند؟

• هنرهای دیجیتالی | Digital Arts : طراحان و گرافیست ها به راحتی می توانند آثار خود را با استفاده از فناوری بلاک چین به NFT تبدیل کنند و به این وسیله کپی رایت (حق نشر) یک اثر هنری را حفظ کنند.
• مجموعه داران یا کلکسیونرها | Collectors : یکی از بیشترین استفاده های توکن های غیرمثلی برای علاقمندان به جمع آوری آثار و دارایی های دیجیتال کلکسیونی می باشد.
• آیتم های بازی های کامپیوتری | Computer game items : امروزه در صنعت بازی های P2E یا پلی تو ارن، شما می توانید آینم های درون بازی خود را در قالب NFT خریداری کنید و یا به فروش برسانید، بازی‌های مبتنی بر بلاک چین به‌ سرعت در حال گسترش هستند و توکن‌های غیرمثلی جزء جدایی‌ناپذیر آنها خواهند بود.
• دارایی‌های مجازی | Virtual Assets : خدماتی مثل خرید دامنه، فضای ذخیره سازی تحت وب و … که در گذشته می بایست از شرکت های متمرکز خریداری می کردید، امروزه به راحتی می توانید در فضای غیر متمرکز بلاکچین و به صورت توکن‌های غیرمثلی خریداری کنید.
• دارایی‌های دنیای واقعی | Real world assets : با خرید و فروش دارایی هایی مثل خانه، زمین، ماشن و … به کمک نوآوری NFT‌ها و بلاک چین فاصله زیادی نداریم و در سال های آینده با فراهم شدن زیر ساخت های فنی آن شاهد این معاملات نیز خواهیم بود.
• هویت | Identity : در آینده ای نزدیک شاهد آن خواهیم بود که تمامی اطلاعات فردی ما از جمله سوابق کاری، رزومه کاری، سوابق تحصیلی، سوابق بیماری ها، جرائم رانندگی و … به صورت یک توکن غیر مثلی یا NFT در خواهد آمد و در دنیای دیجیتال آینده، احتمالاً کنترل داده های شخصی ما نیز به عهده خودمان است.